به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ نشست «کودتا؛ تحفه آمریکایی» به مناسبت سالگرد کودتای ۲۸مرداد به همت بنیاد بینالملل استکبارشناسی بسیج دانشجویی و با حضور «محمدصادق کوشکی»، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و «موسی حقانی»، رئیس مرکز مطالعات تاریخ معاصر برگزار شد که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
اعتماد بی شد از مصدق به آمریکاییها
محمدصادق کوشکی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ابتدای سخنان خود گفت: درمورد کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ چند نکته قابل ذکر است. دولتی که در ۲۸ مرداد سرنگون شد، دولت سکولاری بود که داعیهدار اسلام نبود و باطن غربی داشت و به دنبال استقلال حداقلی بود. دکتر مصدق با حسن نیت تمام با آمریکاییها صحبت کرد و به آنان اعتماد کامل داشت. انگلستان نیز به عنوان کشوری که کشورهای زیادی را زیر سیطرهی خود داشت، به دنبال انتقال این قدرت به ایالات متحده آمریکا بود. این تجربه دکتر مصدق برای ما باید بسیار مفید باشد.
وی در ادامه گفت: در بحث ملی شدن صنعت نفت، مصدق همه جور اعتمادی به آمریکاییها داشت و باید گفت آمریکاییها حتی این دولت را نیز تحمل نکردند. اگر ما بخواهیم یک قدم کوتاه برای استقلال کشور برداریم، آمریکا با آن مخالفت میکند. جرم دکتر مصدق نیز این بود که چندقدمی به سمت استقلال حرکت کرد. دلیل دشمنی آمریکا با ما، نه تسخیر سفارت آن کشور است و نه هیچ چیز دیگر و فقط به خاطر استقلالخواهی ماست.
بی بی سی کلمه رمز کودتا را اعلام کرد
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: دولت عربستان، دولت وهابیت است که اهل استقلالخواهی نبودند و تحت حمایت آمریکا هستند، ولی دولت دکتر مصدق خواست چندقدمی به سمت استقلال برود و این سرنوشت برایش رقم خورد. کودتا بار سنگین نظامی نداشت. انگلیسیها دو امتیاز در اختیار آمریکاییها گذاشت که یکی نفوذیان داخلی و یکی رسانههایی مثل بیبیسی بود. بیبیسی کلمه رمز کودتا را اعلام کرد و باید گفت این شبکه همچنان تا به امروز قالب فعالیتهای ماهوارهای برای اهداف خود کار میکند.
کوشکی افزود: ملت ایران هیچزمانی یکپارچه تسلیم دولت بیگانه نشدند. در زمان تصرف ایران به دست روسیها و انگلیسیها، در هر شهری از ایران کسی یا گروهی علیه آنان به پا خواست. در شمال میرزاکوچکخان، در مرکز بیبیمریمخان و در جنوب میرمهنا و رئیس علی دلواری علیه بیگانگان به پا خواستند و اینها نشان میدهد ملت ایران یکپارچه در برابر بیگانگان میایستند. در کتاب خاطرات غربیها این مسئله هست که آنان بعد از شکست در سال ۸۸ و جنبش سبز، به روش دیگری متوسل شدند و با استفاده از سرمایههای عظیم، روی به فضای مجازی و فعالیت گسترده در آن آوردند و تا امروز نیز ادامه دادهاند.
کودتای سفید دولت رئیسی را تهدید میکند
این استاد دانشگاه تصریح کر: دیگر درس ما از کودتا علیه دولت دکتر مصدق این بود که ایشان فکر میکرد که آمریکا همهجانبه از او حمایت میکند و بعد نیز تجربه این اعتماد را مشاهده کرد. امروزه نیز سیاستهای آمریکا و انگلیس عوض نشده است و ایران امروز بسیار بیشتر از ایران سال ۱۳۳۲ برای آنان ارزش دارد. اسنادی که به ما تضمین دهد آمریکا و انگلیس در کشور ما دخالتی نمیکنند و ما خیالمان از آنان راحت باشد، موجود نیست و آنان همچنان برنامههای زیادی دارند و در حال حاضر با شناخت بیشتر ما به دنبال کودتای سفید در ایران هستند.
وی افزود: کودتای سفید به دنبال سرنگونی کل نظام نیست و به دنبال سرنگونی دولت مردمی سیدابراهیم رئیسی است. آمریکاییها و انگلیسیها به جد به دنبال این قضیه هستند و معتقدند با شکست رئیسی، روند موردنظر ما در ایران با هر عنوانی بالا میآید. افرادی دکتر مصدق را زمین زدند که تا آخرین لحظه کنارش بودند و حتی عضو کابینه یا آشنای او بودند.
کوشکی با بیان اینکه از همین امروز کودتای سفید علیه دولت جدید شروع شده است، گفت: نمونهی اعتراضات خوزستان، تستی برای همین کودتای سفید بود. اگر کودتای ۲۸ مرداد را از بخش نفوذیها و تحلیل مقامات امنیتی آمریکا مرور کنیم، میفهمیم که تحلیل کودتای سفید علیه دولت آقای رئیسی جدی است. آقای رئیسی باید هشدارها را جدی بگیرد و برای آنان برنامه ویژه داشته باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پایان بیان کرد: با عبرت گرفتن از کودتای ۲۸ مرداد، میتوان کودتای سفید که با نفوذیان و رسانهها آغاز شده است را کاملاً فهمید و این را به عینه از روز بعد از تحلیف میتوان مشاهده کرد که شخصیتهای مختلفی علیه ایشان در حال صحبت هستند و از ایشان مطالبات جدی دارند. باید گفت آن پاشنه آشیل که آمریکا و انگلیس به دولتهای مردمی ضربه زدند، جنگهای روانی است و دولت جدید باید برای این جنگهای روانی راهحل داشته باشد و حتما باید یک مجموعه برای خنثیکردن جنگهای روانی شکل بگیرد. مطالعه گذشته چراغ راهی برای آینده است که میتوان از شکستهای گذشته به عنوان پیروزی در آینده بهره جست.
مصدق یک رجل سیاسی سکولار لیبرال بود
«موسی حقانی»، رئیس مرکز مطالعات تاریخ معاصر در ابتدای سخنان خود گفت: رضاخان قصد داشت قرارداد دارسی را، حالا یا به صورت نمایشی یا واقعی، از بین ببرد، اما با تو دهنی انگلیسیها مواجه شد و بعد از آن قرارداد بدتری را امضا کرد. آن زمان مردم نیز به خیابان آمدند و فکر میکردند نفت ملی شده و بحرین را نیز پس میگیریم. دکتر مصدق برای اینکه بحث نفت را در مجلس پیش ببرد، به آیتالله کاشانی مراجعه میکند و بعد از کارهایی، مقدماتی برای ملی شدن صنعت نفت شکل میگیرد. آیتالله کاشانی یک مجتهد شیعه است که قائل به نظرم مشروطه سلطنتی است و از این نظر با دکتر مصدق همنظر است. اما ایشان اگر کار خلافی از شاه ببیند، حکم جهاد صادر میکند.
این کارشناس تاریخی افزود: دکتر مصدق یک رجل سیاسی سکولار لیبرال است که خود نیز این را قبول داشت. آمریکاییها و انگلیسیها در آن زمان به این نتیجه رسیدند که باید وحدت را در ایران از بین ببرند. آمریکاییها در ماجرای ملی شدن صنعت نفت، نقش موزیانهای ایفا کردند و از قبل از این حادثه نیز میخواستند نفت را از چنگ انگلیسیها دربیاورند. البته این مسئله به معنای این نیست که ملی شدن صنعت نفت یک کار آمریکایی است، اما به این مسئله چراغ سبز نشان دادند و دکتر مصدق نیز به آنان اعتماد کرد و از فرصت سرنگونی محمدرضا پهلوی استفاده کرد.
جمهوری اسلامی مانند دولت دکتر مصدق نیست
وی در ادامه گفت: انگلیسیها متوجه شدند که آمریکاییها از نفت ایران سهم میخواهند و با آنان بر سر این مسئله به توافق رسیدند. بعد از این موضوع آمریکا و انگلیس به دنبال طرحی برای جنگ روانی در ایران بودند و میخواستند صفوف مردم را متفرق کنند. آنان میخواستند مرجعیت افرادی که در دل مردم نفوذ دارند، از بین برود.
حقانی تصریح کرد: در حال حاضر جمهوری اسلامی مانند دولت دکتر مصدق نیست، اما برنامههای دشمن همان برنامههاست و خودشان معتقدند که شدیدترین تحریمها را علیه ایران انجام داده و وضع کردهاند. مردم تفاوت قبل از انقلاب و بعد از انقلاب را میبینند، اما در حال حاضر فشارهای زیادی بر روی مردم وجود دارد. یکی از اقدامات آمریکاییها در سال ۱۳۳۲ این بود که هر روز بین مردم درگیری و اختلاف راه میانداختند تا مردم به خیابانها کشیده شوند. هر کاری میکردند تا بین دکتر مصدق و آیتالله کاشانی اختلاف بیفتد و مردم نیز از آنان دور شوند. از ۳۰ تیر ۱۳۳۱ تا فروردین ۱۳۳۲ در ایران اتفاقات زیادی افتاد و چنددستگی زیادی بین مردم به وجود آمد و یک عده طرفدار دکتر مصدق و یک عده طرفدار آیتالله کاشانی شدند و وحدت کاملاً از بین رفت.
رئیس مرکز مطالعات تاریخ معاصر در پایان گفت: در حال حاضر قدرت جمهوری اسلامی خیلی بیشتر است و وضعیت بسیار بهتری داریم. در حال حاضر یک جریان ضدواکسن وجود دارد که البته دائماً از مسئولین کشور پیگیری درمورد وضعیت سلامت و کرونا دارند. در همین مسئله واکسن کرونا، جنگهای روانی زیادی راه انداختند که ابعاد بسیار گستردهتری دارد و لازم است ما از کودتای ۲۸ مرداد درس بگیریم. اگر دولت قبل تلاش میکرد که تحریمها را بیاثر کند، خیلی از مسائل ما حل میشد. در داخل نیز تعدادی میخواهند مردم را ناامید کنند. نیروهای انقلابی نباید وارد پازل دشمن شوند و انسجام جبهههای انقلابی باید به صورت کامل حفظ شود.